3 Temmuz 2025’te, ABD Temsilciler Meclisi’nden 218–214 gibi dar bir oy farkıyla geçen “One Big Beautiful Bill” (OBBBA), yani “Büyük Güzel Tasarı” Başkan Donald Trump’ın ikinci dönem ajandasının merkezini oluşturuyor. Bu bütçe-torf tasarısı, 2017 vergi indirimlerini kalıcı hale getiriyor, düşük gelirli bireyleri doğrudan etkileyen sağlık ve beslenme programlarına büyük kesintiler getiriyor ve göçmenlik bürokrasisine – özel olarak ICE – devasa kaynaklar aktarıyor.
Ana Hükümler:
Vergi İndirimleri: 2017 yılında yapılan vergi indirimleri kalıcı hale getiriliyor. Düşük gelirli çalışanların bahşiş gelirleriyle ilgili bazı vergi avantajları olacakken, yüksek gelir sahiplerine yönelik büyük vergi kolaylıkları da kalıcılaşıyor .
Medicaid, ACA ve SNAP Kesintileri: Medicaidle ilgili 1 trilyon doları aşan kesinti öngörülüyor. ACA (Affordable Care Act) sigorta sübvansiyonları geri çevriliyor, SNAP (gıda yardımı) hakları kısıtlanıyor. Bu durumun özellikle kırsal kesimde hastane kapanışlarına, sağlık hizmetlerinde azalmaya ve çocuk açlığına yol açacağı tahmin ediliyor .
Göçmenlik Yatırımı: ICE (Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi) için 170 milyar dolar kaynak ayrıldı. Bu bütçe, FBI, DEA gibi kurumları aşan bütçesiyle çok daha büyük bir göçmenlik baskı gücü yaratıyor .
Milli Borç Artışı: CBO’ya göre bu tasarının önümüzdeki 10 yıl içinde ulusal borçta yaklaşık 3,3 trilyon dolar artışa sebep olması bekleniyor .
Demokratların Tepkileri ve Eleştirileri
“Karanlık Bir Gün”
Demokrat Parti liderleri bu tasarıyı güçlü ifadelerle kınadı. Özellikle DNC Başkanı Ken Martin, “zengin olmayanlar umurunda değil” sözleriyle eleştirdi.
Senatör Raphael Warnock, kırsal hastane kapanışlarının ve milyonlarca kişinin sağlık hakkını kaybetmesinin önünü açacağını belirtti:
“Bu ülke için karanlık bir gün” .
Temsilci Rashida Tlaib, medyaya bu tasarıyı “iğrenç” ve “toplumlara karşı şiddet” olarak tanımladı. ABD’de yılda 50 bin kişinin bu tür kesintiler yüzünden ölebileceğini söyledi .
Ocasio‑Cortez’den Sert Eleştiri
Rep. Alexandria Ocasio‑Cortez, bu yasa ile “ICE’in FBI, DEA ve diğerlerini gölgede bırakan bir güce eriştiğini” vurguladı. “Herkesin kaybolduğu bir ortam yaratıyor” dedi.
Ayrıca, düşük gelirli bireylerin vergi avantajlarının erimesi, medicaid kapsamının daraltılması ve SNAP faydalarının düşürülmesini “zenginler için fayda, yoksullar için ceza” olarak nitelendirdi .
Demokrat Stratejisi ve 2026 Seçimleri
Demokrat stratejistler, bu tasarının 2026 ara seçimlerinde kampanya merkezi olacağını belirtiyor. Cumhuriyetçilerin elinde zenginlerin çıkarlarını savunan bir öz ile kamuoyuna yansıyacağı görüşünde. House Majority PAC’den yapılan açıklamada da, bu tasarının “zehirli bir ajanda” olduğu, bunun bedelini cumhuriyetçi milletvekillerinin ödeyeceği ifade edildi.
Uzmanlar: Borç ve Ekonomi
Maya MacGuineas (Sorumlu Federal Bütçe Komitesi başkanı) bu tasarının “en pahalı, en yanlış ve cehaletle hazırlanmış bütçe tasarısı” olduğunu söyledi. Uyarısı borç yükünün gelecek kuşaklara aktarılması konusundaki endişelerle ilgiliydi.
Kongre ve Cumhuriyetçi Görüş
Temsilciler Meclisi’nde yalnızca iki Cumhuriyetçi — Thomas Massie (Kentucky) ve Brian Fitzpatrick (Pensilvanya) — tasarıya “hayır” dedi. Bu da partinin büyük ölçüde birlik olarak hareket ettiğini gösteriyor.
Temsilci Ocasio‑Cortez “bu kadar dar oy farkıyla geçmesi de normal değil” dedi; bu durum tasarının dengeli bir fikir değişimi ya da kamu rahatsızlığını yeterince dikkate almadığını düşündürüyor .
Kırsal Amerikalılar ve Sağlık Hizmeti
Özellikle kırsal bölgelerdeki sağlık sistemleri için ciddi riskler konuşuluyor. Kuzey Karolina’daki Medicaid kesintilerinin bölgenin sel sonrası toparlanma sürecini sekteye uğratacağı belirtiliyor. Medicaid’in ABD’deki 71 milyon vatandaşın sağlık sigortası altyapısını oluşturduğu ve bu programın kesintisiyle kırsal hastane ve kliniklerin kapanacağı tahmin ediliyor.
Trump ve Kutlama Atmosferi
Trump, 4 Temmuz Bağımsızlık Günü’ndeki mitinginde bu tasarıyı “One Big Beautiful Bill” olarak övdü. Aynı etkinlikte ICE bütçesine övgüyle bakarken, vergi indirimleriyle orta sınıfa destek sunduğunu iddia etti.
Ancak o konuşmada, Yahudi finans sektörü eleştirilerini ifade etmek için kullanılan “shylocks” terimi büyük tepki topladı.
Genel Değerlendirme
Tasarının genel etkisi: Zenginlere kalıcı muafiyetler sağlanması, göçmenlik güçlendirilmesi, sağlık ve sosyal yardımların azaltılması.
Demokratların tepkisi: Çok sert; “şiddet”, “karanlık gün”, “ölümlere sebep olacak” gibi ifadelerle tanımlanıyor.
Ekonomik kaygılar: 3,3 trilyon dolarlık deficit yükü ve gelecek nesillere borç transferi ciddi uyarılar getiriyor.
Kırılganlıklar: Kırsal bölgelerin sağlık sistemleri, düşük gelirli aileler ve kamuoyu algısı eksik bilgiyle şekillenecek.
