Orta Doğu’da Tansiyon Tırmanıyor: İsrail İran Çatışması

0

BEĞENDİM

0

13 Haziran’dan bu yana süren İsrail-İran çatışması ikinci haftasına girdi. İsrail, İran’daki nükleer ve askeri tesislere yönelik hava saldırılarını sürdürüyor. Buna karşılık İran, yoğun füze ve insansız hava aracı saldırıları ile cevap veriyor.

İsrail’in son hamlesi, İran’ın güneybatısındaki hedeflere yönelik saldırılarla nükleer altyapıyı ciddi şekilde hedef almayı kapsıyor. Tel Aviv semalarında ise çok sayıda füzenin hava savunma sistemleri tarafından etkisiz hale getirildiği bildiriliyor.

İran’daki can kaybı, resmi rakamlara göre 400’ü aşmış durumda. İnsan hakları kuruluşları ise ölü sayısının 600’ün üzerinde olduğunu belirtiyor. Binlerce sivil ve askeri personel yaralı olarak hastanelerde tedavi altında.

Çatışmalarda üst düzey kayıplar da yaşanıyor. İsrail kaynaklarına göre İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü’nün üst düzey liderlerinden Saeed Izadi, Qom’daki bir hava saldırısında öldürüldü. Ayrıca en az üç İranlı generalin hayatını kaybettiği bildiriliyor.

Diplomatik cephede ise gerilim sürüyor. İran Dışişleri Bakanı Abbas Araghchi, saldırıların durdurulması koşuluyla müzakereye açık olabileceklerini belirtti. Ancak Avrupa’dan gelen arabuluculuk tekliflerini “gerçekçi değil” şeklinde nitelendirdi. ABD Başkanı Donald Trump, iki hafta içinde ABD’nin doğrudan müdahale ihtimalini değerlendireceğini ifade etti.

Bölgesel ve küresel yankılar da büyüyor. Türkiye ve Fransa diplomatik çözüm çağrısı yaparken, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, bölgede insani kriz riski konusunda uyarılarda bulunuyor. Almanya, İngiltere ve ABD başta olmak üzere birçok ülke, diplomatik personelini bölgeden çekmeye başladı.

Uluslararası Diplomasi ve Dayanışma

G7 Zirvesi

Kanada’nın Kananaskis kentinde düzenlenen 51. G7 zirvesinde İsrail-İran gerilimi masaya yatırıldı. G7 liderleri, İsrail’in kendini savunma hakkını desteklediklerini ve İran’ın bölgede istikrarsızlığa neden olan aktörlerden biri olduğunu dile getirdi.

Avrupa’da Güvenlik Tartışmaları

NATO’nun savunma harcamaları hedefi yeniden tartışma konusu oldu. Norveç, gayrisafi yurt içi hasılanın %5’ini savunma harcamalarına ayırmayı önerdi. İspanya ise bu öneriyi “akıl dışı” olarak değerlendirdi. Avrupa Birliği, İran’a yönelik yaptırımları sıkılaştırırken diplomatik çözüm çağrılarını da sürdürüyor.

Dünya Gündeminden Diğer Başlıklar

Brezilya’da Hava Balonu Faciası

Brezilya’nın Santa Catarina eyaletinde düzenlenen bir festival sırasında meydana gelen sıcak hava balonu kazasında sekiz kişi hayatını kaybetti, on üç kişi yaralandı. Görgü tanıkları, balonun aniden alev alarak düştüğünü belirtti.

Avusturya’daki Okul Katliamı

Avusturya’nın Graz kentinde bir okulda yaşanan silahlı saldırıda 11 kişi öldü, 30’dan fazla kişi yaralandı. Saldırganın, olay sonrası intihar ettiği bildirildi. Yetkililer, saldırının eski bir öğrenci tarafından gerçekleştirildiğini açıkladı.

Dünya Mülteci Günü

20 Haziran Dünya Mülteci Günü kapsamında Dünya Sağlık Örgütü, dünya genelinde zorla yerinden edilenlerin sayısının 123 milyonu aştığını duyurdu. Örgüt, düşük ve orta gelirli ülkelerde yaşayan mülteciler için acil sağlık tedbirleri çağrısında bulundu.

Uluslararası Yoga Günü

21 Haziran’da kutlanan Dünya Yoga Günü, bu yıl “Tek Gezegen, Tek Sağlık” temasıyla gerçekleştirildi. 2015’te Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen bu özel gün, zihinsel ve fiziksel sağlığı teşvik etmeyi amaçlıyor.

Mercan Resiflerinde Ağır Hasar

2023-2025 yılları arasında gerçekleşen küresel mercan beyazlaması krizi, dünya genelindeki resif ekosistemlerinin %84’üne zarar verdi. Bilim insanları, bunun şimdiye kadar kaydedilen en büyük ikinci beyazlama krizi olduğunu açıkladı. Ekosistemin toparlanması için acil küresel eylem çağrıları yapılıyor.

21 Haziran 2025 itibarıyla dünya gündemi, ağırlıklı olarak Orta Doğu’daki İsrail–İran çatışması ekseninde şekilleniyor. Çatışma binlerce can kaybı ve yüksek düzeyde diplomatik gerilim yaratırken, NATO ve AB güvenlik politikaları yeniden tartışmaya açıldı. Diğer yandan, Brezilya’daki balon kazası ve Avusturya’daki okul saldırısı, küresel kamuoyunun dikkatini çekti. Dünya Mülteci Günü ve Yoga Günü kapsamında sosyal ve sağlık konuları öne çıkarken, çevresel gelişmeler açısından mercan resiflerindeki ciddi kayıplar dünya ekosistemine yönelik endişeleri artırdı. Tüm bu gelişmeler, barışçıl çözümlerin ve küresel iş birliğinin önemini bir kez daha vurguluyor.