Antik Roma kenti Pompeii’de yapılan son kazılarda, biri kadın diğeri erkek olmak üzere, neredeyse gerçek boyutlarda iki heykel keşfedildi. Bu detaylı cenaze kalıntıları, kentin ana giriş kapılarından biri olan Porta Sarno nekropolünde, geniş bir duvara inşa edilmiş mezarı süslüyordu. Pompeii, MS 79 yılında Vezüv Yanardağı’nın patlamasıyla yok olmuştu.
Kadın Heykelinin Özellikleri ve Önemi
Uzmanlar, kadın heykelinin, antik Roma dininde tarım, bereket ve annelik ilişkilerinin tanrıçası olan Ceres’in bir rahibesi olabileceğini düşünüyor. Heykelde tasvir edilen takılar ve aksesuarlar, özellikle kolye ortasında asılı duran hilal şeklindeki lunula, bu ihtimali güçlendiriyor. Kadın figürü, başörtülü ve tunik üzerine büyük bir pelerin giymiş olarak betimlenmiş.
Erkek Heykelinin Özellikleri
Erkek heykeli ise sol omuz üzerinden sarılmış bir toga içinde tasvir edilmiş. Her iki figür de geç Roma Cumhuriyeti dönemine tarihlendirilmekte. Ancak uzmanlar, bu figürlerin evli bir çifti temsil ettiğinden emin değiller. Pompeii Arkeoloji Parkı Direktörü Gabriel Zuchtriegel, bu tür cenaze heykellerinin her zaman bir çifti temsil etmediğini, bazen iki erkek figürü ya da üç figür şeklinde de bulunabildiğini belirtiyor. Dolayısıyla, bu heykellerin bir çift mi yoksa anne-oğul gibi başka bir ilişkiyi mi temsil ettiği konusunda net bir bilgi bulunmuyor.
Heykellerin Korunma Durumu ve Sergilenmesi
Erkek heykelinin ayakları dibinde, mezarın üzerine zamanla büyümüş bir ağacın kökü de korunmuş halde bulundu. Bu keşif, heykellerin bulunduğu mezarın yüzyıllar boyunca doğanın etkilerine maruz kaldığını gösteriyor. Heykeller şu anda restore edilmekte olup, 16 Nisan’da Pompeii’de başlayacak bir sergide ziyaretçilere sunulacak. Bu kazılar, Pompeii Arkeoloji Parkı ile Valencia Avrupa Üniversitesi arasındaki ortak bir proje kapsamında yürütülüyor.
Pompeii’de Daha Önceki Keşifler
Pompeii’de daha önce de benzer önemli keşifler yapılmıştı. Örneğin, 2021 yılında Porta Sarno nekropolünde yapılan kazılarda, sosyal statüsünü yükseltmiş eski bir köleye ait kısmen mumyalanmış kalıntılar, saç ve kemikler dahil olmak üzere bulunmuştu. Bu tür keşifler, Pompeii’nin tarihine ve Roma dönemindeki yaşam tarzına dair önemli bilgiler sunuyor.
Soli Pompeiopolis Antik Kenti’nde Benzer Keşifler
Benzer şekilde, Türkiye’de Mersin’in Mezitli ilçesindeki Soli Pompeiopolis Antik Kenti’nde de önemli keşifler yapılmıştır. 2017 yılında yapılan kazılarda, günümüzden yaklaşık 2.500 yıl öncesine ait olduğu tahmin edilen iki heykel gün yüzüne çıkarılmıştır. Bu heykellerin taşınması için 10 kişinin gerektiği belirtilmiştir. Soli Pompeiopolis’teki kazılarda ayrıca liman, sütunlu cadde, tiyatro, Roma hamamı, kent duvarları, nekropol ve su kemeri gibi yapılar da ortaya çıkarılmıştır. Bu keşifler, bölgenin antik dönemdeki önemini ve kültürel zenginliğini gözler önüne sermektedir.
Pompeii’nin Kültürel ve Tarihsel Önemi
Pompeii, MS 79 yılında Vezüv Yanardağı’nın patlaması sonucu küller altında kalarak yok olmuş bir Roma kentidir. Bu ani felaket, kentin o dönemdeki yaşamını adeta bir zaman kapsülü gibi korumuş ve günümüze kadar ulaşmasını sağlamıştır. Pompeii’de yapılan kazılar, antik Roma döneminin günlük yaşamı, mimarisi, sanatı ve toplumsal yapısı hakkında benzersiz bilgiler sunmaktadır. Son keşfedilen heykeller de bu bağlamda, dönemin cenaze ritüelleri ve toplumsal hiyerarşisi hakkında önemli ipuçları vermektedir.
Heykellerin Sanatsal Değeri
Keşfedilen heykeller, detaylı işçilikleri ve sanatsal değerleriyle dikkat çekmektedir. Kadın heykelinin üzerindeki takılar ve giysi detayları, dönemin moda anlayışını ve estetik değerlerini yansıtmaktadır. Erkek heykelinin toga giymesi ise, Roma vatandaşlarının resmi kıyafetlerinden biri olan toganın önemini ve kullanımını göstermektedir. Bu heykeller, Roma heykel sanatının inceliklerini ve ustalığını gözler önüne sermektedir.
Kazıların Geleceği ve Beklentiler
Pompeii’deki kazılar, arkeologlar ve tarihçiler için büyük bir önem taşımaktadır. Her yeni keşif, antik Roma dönemine dair bilinmeyenleri aydınlatmakta ve tarihsel bilgimizi genişletmektedir. Gelecekte yapılacak kazılarla, Pompeii’nin daha birçok sırrının gün yüzüne çıkarılması beklenmektedir. Bu süreçte, uluslararası işbirlikleri ve teknolojik yeniliklerin de kazı çalışmalarına önemli katkılar sağlaması öngörülmektedir.
